Gevaarlijke handmatige handelingen (risicobeoordeling + preventie)

In feite is het handmatig tillen van ladingen een belangrijke oorzaak van arbeidsongeschiktheid. Verschillende risicofactoren maken het handmatig tillen van ladingen gevaarlijk en verhogen het risico op letsel. Deze factoren kunnen worden ingedeeld in; de lading, de taak, de werkomgeving, en het individu.
In dit artikel krijgt u meer inzicht in deze categorieën. We zullen u ook door enkele eenvoudige stappen leiden die u moet volgen bij het uitvoeren van een risicobeoordeling op uw werkplek. Tot slot geven we je een handige checklist om het je nog makkelijker te maken om te starten.

Een risicobeoordeling is een zorgvuldig onderzoek naar wat op de werkplek mogelijk schade kan toebrengen aan mensen die daar werken. Vanuit de risicobeoordeling worden concrete acties gepland om maatregelen te nemen om deze risico’s te voorkomen. Preventieve maatregelen, zoals het gebruik van ergonomische tilapparatuur, zijn vaak kosteneffectief en gunstig voor de gezondheid en veiligheid van werknemers. Het zal vanuit een productief oogpunt ook voordelig zijn voor de werkplek.

Waarom is risicopreventie bij het handmatige tillen van goederen belangrijk?

Technologie heeft sommige banen gemakkelijker gemaakt, maar voor veel taken moeten werknemers nog steeds zware voorwerpen optillen en verplaatsen. Aandoeningen aan het bewegingsapparaat (MSD’s) veroorzaakt door het handmatige tillen behoren tot de meest voorkomende oorzaken van verloren werktijd of verzuim. Volgens het Bureau of Labor Statistics (BLS) waren MSD- gevallen in 2013 goed voor 33% van alle gevallen van letsel en ziekte bij werknemers.

Meestal zijn MSD’s het gevolg van herhaalde, matige krachttoepassingen die gedurende een langere periode worden volgehouden. Preventie is essentieel om dit type aandoening aan het bewegingsapparaat te voorkomen.

Wat zijn de belangrijkste risicofactoren bij het handmatige tillen van goederen?

Het handmatige tillen op de werkplek houdt in het transporteren of ondersteunen van een lading door één of meerdere werknemers. Dit omvat het heffen, laten zakken, trekken, duwen, dragen of verplaatsen van een lading. Verschillende risicofactoren maken het handmatige tillen van ladingen gevaarlijk en verhogen het risico op verwondingen of letsel.

Twee groepen verwondingen worden vaak in verband gebracht met het handmatige tillen:

1. De eerste omvat snijwonden, breuken, enz. als gevolg van plotselinge of onverwachte gebeurtenissen zoals ongelukken.
2. De tweede omvat schade aan het bewegingsapparaat (MSD’s) van het lichaam. Dit is het gevolg van geleidelijke en cumulatieve slijtage door herhaalde handmatige handelingen.

Preventie is essentieel als het gaat om werk gerelateerde MSD’s aandoeningen als gevolg van het handmatige tillen. Deze aandoeningen kunnen ernstige gevolgen hebben voor de werknemers. Ze kunnen hun vermogen beperken om een breed scala aan werk- en vrijetijdsactiviteiten uit te voeren.
Het risico van het optillen of verplaatsen van ladingen kan worden geassocieerd met alle soorten aandoeningen aan het bewegingsapparaat. Hoe meer werknemers worden blootgesteld aan risico’s bij het handmatige tillen, hoe waarschijnlijker het is dat ze een klacht over MSD’s zullen melden.

Werk gerelateerde rugpijn is de meest voorkomende aandoening aan het bewegingsapparaat die wordt veroorzaakt door het handmatig tillen van ladingen. Ongeveer een kwart van de Europese werknemers lijdt aan rugpijn, wat bovenaan de lijst staat van alle gerapporteerde werk gerelateerde aandoeningen. Verschillende risicofactoren maken het handmatige tillen van ladingen gevaarlijk en verhogen het risico op letsel aan het bewegingsapparaat. Deze kunnen als volgt worden gecategoriseerd:

De overbelasting is:

• Te zwaar. Een gewicht van 20 tot 25 kg is voor de meeste mensen te zwaar om veilig op te tillen.
• Te groot. Als de lading groot is en niet kan worden opgetild of dicht bij het lichaam kan worden gedragen, raken de spieren sneller vermoeid. Vooral als de lading meerdere keren per uur wordt afgehandeld.
• Moeilijk vast te pakken. Dit kan ertoe leiden dat het object wegglijdt, waardoor plotselinge bewegingen van de lading ontstaan en het risico op ongevallen toeneemt.
• Moeilijk te bereiken. Het is gemakkelijk om uw rug te verwonden als u uw lichaam moet buigen of draaien om een zwaar voorwerp te bereiken.
• Onevenwichtig. Deze term beschrijft een situatie waarin de gedragen lading niet gelijkmatig is verdeeld, wat resulteert in een ongelijkmatige belasting van de spieren. Dit kan gebeuren wanneer het zwaartepunt van de lading zich niet in het midden van de werknemer bevindt.
• Van een vorm of grootte die het zicht van de werknemers beperkt. Dit verhoogt het risico op struikelen, vallen of botsen.

De taak:

• Te inspannend zijn, bijvoorbeeld te vaak of gedurende lange tijd worden uitgevoerd met onvoldoende hersteltijd.
• Met onhandige bewegingen of houdingen, zoals gebogen of gedraaide romp, overmatige reiken, opgeheven armen of het vasthouden van ladingen weg van het lichaam.
• Het herhaaldelijk optillen van ladingen.

De werkomgeving:

• Een gebrek aan voldoende ruimte bij het uitvoeren van handmatige handelingen kan leiden tot belastende lichaamshoudingen en gevaarlijke onbalans in de ladingen.
• Gladde, oneffen of onstabiele vloeren kunnen het risico op ongelukken vergroten.
• Extreme temperaturen. Warmte zorgt ervoor dat werknemers zich moe voelen, en zweet maakt het moeilijker om voorwerpen vast te houden, waardoor er meer kracht nodig is. Koudere omgevingen kunnen leiden tot gevoelloze handen die het moeilijker maken om objecten vast te pakken.
• Slechte verlichting kan het risico op ongevallen bij het tillen van ladingen vergroten. Het kan werknemers ook in ongemakkelijke lichaamshoudingen dwingen om duidelijk te zien wat ze doen.

Individuele en levensstijlfactoren omvatten:

• Fysieke capaciteiten zoals gewicht, lengte en kracht.
• Leeftijd – het risico op lage rugklachten neemt toe met de leeftijd en met het aantal jaren op het werk. Het eerste geval van lage rugpijn doet zich vaak voor op de leeftijd van 30 jaar.
• Gebrek aan ervaring of training.
• Eerdere medische voorgeschiedenis.
• Levensstijl en gewoonten b.v. roken en gebrek aan lichaamsbeweging.

Wat is een manual handling risk assessment?

Werkgevers zijn verplicht om de gezondheids- en veiligheidsrisico’s te beoordelen die voortvloeien uit werk gerelateerde taken, zoals het handmatige hanteren van ladingen. Een risk assessment is een zorgvuldig onderzoek van wat er op de werkplek mogelijk schade kan veroorzaken aan mensen die daar werken. Na het beoordelen van de risico’s kan worden besloten of er meer moet worden gedaan om deze te voorkomen. De uitdaging is om het risico op letsel, ongevallen of ziekte als gevolg van gevaarlijke handmatige handelingen te verminderen of te elimineren.

Technische maatregelen

Als de handmatige afhandeling niet kan worden vermeden, moet automatisering en het gebruik van til- en transportsystemen worden overwogen. Voorbeelden van ergonomische tilhulpmiddelen zijn vacuüm lifters, takels, en trolleys.
Deze preventieve maatregelen zijn vaak kosteneffectief. Voordelen van het gebruik van ergonomische tilhulpmiddelen zijn:

• Verbeterde/gehandhaafd productiviteit
• Verlaagde kosten door minder personeelsverloop
• Meer flexibiliteit van het personeel
• Vermindering van letsel en ziekte onder de medewerkers

Organisatorische maatregelen

Deze moeten alleen worden overwogen als het elimineren of toepassen van technische maatregelen niet mogelijk is. Deze maatregelen omvatten het verbeteren van de arbeidsomstandigheden om de risico’s te verminderen. Bijvoorbeeld, het materiaal dicht bij de plaats houden waar het wordt verwerkt en in een positie plaatsen dat het reiken of buigen beperkt.
Frequente of zware taken moeten door meerdere mensen worden uitgevoerd. Indien mogelijk moet de hoeveelheid die wordt afgehandeld , verminderd en de lading verdeeld worden in kleinere eenheden. Een medewerker moet pauzes nemen of van taken afwisselen bij het uitvoeren van handmatige handelingen om vermoeidheid te voorkomen.

Voorzie medewerkers van informatie en training

Zorg ervoor dat medewerkers op de hoogte zijn van de potentiële risico’s van het handmatig hanteren van goederen en hoe u deze kunt herkennen en vermijden. Medewerkers moeten ook voldoende training krijgen over het gebruik van de apparatuur en de correcte handling technieken.

Kosteneffectieve preventieve maatregelen voor uw branche

Bij het beoordelen van de risico’s op de werkplek die gepaard gaan met gevaarlijke handmatige handelingen, is het belangrijk om rekening te houden met verschillende aspecten. Het is essentieel om in overweging te nemen de belasting, de taak, de omgeving en het individu. Na het uitvoeren van een manual handling risk assessment met behulp van onze eenvoudige handleiding in vier stappen, kunnen de nodige preventieve maatregelen worden genomen.

Het gebruik van ergonomische tilapparatuur kan kosteneffectief zijn en voordelen opleveren zoals een verbeterde productiviteit en lagere personeelskosten. Meer informatie over de uitdagingen op het gebied van het handmatig hanteren en ergonomische tiloplossingen voor uw branche vindt u hier